یکی دیگر از سنسور های پر کاربرد در الکترونیک ، سنسور مادون قرمز یا سنسور IR است. این سنسور دارای دو بخش فرستنده و گیرنده می باشد. نحوه عملکرد این سنسور به این شکل است که توسط فرستنده نوری خارج از دید انسان (مادون قرمز) تولید و ارسال می شود و توسط گیرنده این نور دریافت می شود. و با توجه به مقدار و نوع سیگنال فرستنده و گیرنده عمل خاص ، تشخیص داده می شود. در ادامه با روش کار سنسور مادون قرمز و نحوه استفاده از آن در مدار الکترونیکی با ما همراه باشید.
سنسور سیاه رنگ گیرنده و سفید رنگ فرستنده می باشد. همانطور که مشاهده می کنید سنسور سفید شبیه همان LEDمعمولی می باشد با این تفاوت که در LEDهای معمولی نور ایجاد شده مادون قرمز نیست و برای ما قابل مشاهده است اما در این سنسورها نور مادن قرمز ساطع میشود که با چشم قابل مشاهده نیست. باید بدانید که LEDها جزو عناصر دو طرفه هستند، یعنی دارای یک پایه ی مثبت و یک پایه ی منفی می باشند که همیشه پایه ی بلندتر مثبت و پایه ی کوتاه تر منفی می باشد.
دیود فرستنده مادون قرمز معمولا در دو اندازه ۵ و ۳ میلی متر (قطر استوانه شیشه ای) در بازار موجود است . این المان معمولا نسبت به نوع گیرنده رنگ روشن تری دارد. و برای راه اندازی همانند ledها به صورت بایاس مستقیم در مدار سیم بندی می شود. ولتاژ آستانه آن حدود ۱.۳ الی ۱.۸ ولت و حداکثر جریان قابل تحمل آن حدود ۱۰۰ میلی آمپر است. این المان به صورت زیر در مدار الکترونیکی قرار می گیرد.
نحوه استفاده از فرستنده مادون قرمز در مدار
مدار اتصال فرستنده مادون قرمز
نکته :
نور فرستنده مادون قرمز با چشم غیر مسلح قابل دیدن نمی باشد.
اما
می توان با استفاده از دوربین موبایل نور آن را مشاهده کرد.
شکل گیرنده مادون قرمز و نحوه اتصال آن در مدار الکترونیکی
دیود گیرنده
ساختار و نوع دیود گیرنده نیز همانند دیود فرستنده می باشد. اما
رنگ شیشه آن تیره تر و بر خلاف فرستنده به صورت بایاس معکوس در مدار متصل می
شود. و مقدار مقاومت در مدار زیر میتواند بیشتر از مقدار مقاومت مورد استفاده در
مدار فرستنده باشد. وظیفه مقاومت مدار فرستنده کنترل جریان عبوری از فرستنده را بر
عهده دارد . اما در مدار گیرنده یک مقاومت پایین کش جهت مشخص کردن سطح ولتاژ است.
مدار اتصال گیرنده مادون قرمز
نکته خیلی مهم :
در مدار بالا در صورتی که جای مقاومت و دیود گیرنده جابجا شود،
مقاومت نقش ، مقاومت بالا کش را بر عهده دارد.
و
در زمان نبود نور مادون قرمز بر خلاف مدار بالا که در خروجی صفر ولت بر قرار است.
در مدار جدید در این حالت یک منطقی بر قرار می شود.
همچنین در زمان وجود نور مادون قرمز وضعیت هر دو عکس هم می شوند.